In de praktijk worden de begrippen distributeur en agent weleens door elkaar gehaald. Synoniemen voor een distributeur zijn termen als reseller, wederverkoper of dealer.
Het belangrijkste verschil tussen een distributeur en een agent is dat de agent alleen maar bemiddelt, maar dat de distributeur zelf de overeenkomst aangaat met de klanten en zelf inkoop en weer doorverkoopt. Hij handelt dus voor eigen rekening en risico. Zijn verdienmodel is het verschil tussen de inkoopprijs van de producten en/of diensten en de gefactureerde verkoopprijs. Vaak krijgt de distributeur een bepaald verkoopgebied toegewezen waarbinnen hij de producten en/of diensten mag verkopen (en waarbuiten dat niet is toegestaan). Daarnaast kan in de distributieovereenkomst nog worden afgesproken of deze wederverkoop op exclusieve basis is, of niet. De distributieovereenkomst is niet in de Nederlandse wet opgenomen, maar de distributierelatie valt wel onder EU regelgeving: De EU Richtlijn groepen verticale overeenkomsten en onderling afgestemde feitelijke gedragingen en de Richtsnoeren inzake verticale beperkingen spelen een rol.
De agent haalt dus alleen maar klanten voor de andere partij binnen. Er bestaan echter ook voorraad houdende agenten. Overigens kan de handelsagent wel koopovereenkomsten namens de principaal afsluiten. De agent krijgt zijn beloning uit het bemiddelen bij de totstandkoming van overeenkomsten. Het grote verschil met de distributeur in de distributieovereenkomst is dat de handelsagent in naam van zijn “principaal” en voor rekening en risico van de “principaal” optreedt. De opdrachtgever in de agentuurovereenkomst is “de principaal”, de opdrachtnemer is “de agent”. De taak van de handelsagent is het binnenhalen van klanten. Zijn beloning wordt provisie genoemd.
De agentuur overeenkomst is wel in de Nederlandse wet vastgelegd, overigens eveneens op basis van EU regelgeving.
Een verder belangrijk groot verschil is dat de agent na beëindiging van de agentuurovereenkomst, zelfs indien de agentuurovereenkomst is opgezegd met inachtneming van de juiste opzegtermijn, doorgaans recht heeft op een klantenvergoeding” of “goodwill”. De handelsagent heeft hier recht op indien: (a) de handelsagent nieuwe klanten heeft aangebracht of de overeenkomsten met de bestaande klanten aanmerkelijk heeft uitgebreid en de overeenkomsten met deze klanten de principaal nog aanzienlijke voordelen opleveren, en (b) voor zover de betaling van deze vergoeding, gelet op alle omstandigheden, billijk is. De goodwillvergoeding bedraagt maximaal de provisie van één jaar en wordt berekend over de ontvangen provisie in de afgelopen vijf jaren (artikel 7:442 BW). De hoogte van die vergoeding kan behoorlijk oplopen en vorm vaak de inzet van een geschil tussen partijen.
Meer weten: neem contact op met Annelies ten Hove, ath@tenhoveadvocatuur.com
